In het begin van de 21e eeuw leidde dit onder andere tot een fusie van de regio Leiden en de Bollenstreek tot Holland Rijnland.

Nieuwe Leidenaren
Vanaf de jaren 60 had Leiden 'gastarbeiders' gehaald uit Turkije en Marokko. In de jaren 80 brachten zij hun gezinnen mee en werd een nieuwe godsdienst zichtbaar in de stad, de islam. Met een toename van het aantal vluchtelingen profileerde Leiden zich als Stad van Vluchtelingen. In 1993 verscheen het eerste asielzoekerscentrum.
De meeste 'allochtonen' in de stad zijn heden ten dage echter studenten en goedbetaalde werknemers uit andere Westerse landen. Nog maar iets van 40 procent van de Leidse bevolking is geboren Leidenaar.

Cultureel en (re)creatief
De laatste decennia is het karakter van de stad veranderd. Leidenaren zijn relatief hoog opgeleid, welvarend en veelal werkzaam in creatieve beroepen. Er is veel culturele activiteit, terrassen en evenementen kleuren de binnenstad.